Mistrz reportażu literackiego i najwybitniejszy pisarz wśród reporterów – mówiono o Ryszardzie Kapuścińskim. Był podróżnikiem, reporterem, pisarzem, w latach 1958-1972 dziennikarzem i korespondentem Polskiej Agencji Prasowej.
Kapuściński, który w swoich książkach podniósł reportaż do rangi gatunku literackiego, żartował, że pisanie to „straszna, fizyczna praca”. Pytany, dlaczego wybrał ten właśnie zawód, odpowiadał jednak niezmiennie, że powodem jego wyboru była pasja. – Pasjonowali mnie ludzie, życie, świat. Myślę, że warunkiem bycia dziennikarzem jest po prostu pasja i ciekawość innych i innego – podkreślał. – Obowiązkiem reportera jest być tam, gdzie dzieje się coś ważnego i zdawać z tego relację – dodawał.
Urodził się 4 marca 1932 r. w Pińsku, na Polesiu (dzisiejsza Białoruś). Zadebiutował jako poeta, jeszcze przed maturą, w 1949 roku w tygodniku „Dziś i Jutro”. Opublikowane wiersze Kapuścińskiego zwróciły uwagę redaktorów pisma „Sztandar Młodych”, którzy zaproponowali początkującemu autorowi współpracę.
Oprócz podróży i dziennikarstwa pasją Kapuścińskiego była także poezja, którą nazywał „rzadkim luksusem”, wymagającym czasu, którego nigdy nie miał. W 1986 r. wydaje on jednak tomik wierszy pt. „Notes”. W 1990 r. powstaje pierwszy z pięciu tomów „Lapidarium” (kolejne tomy pojawiają się na rynku w 1995, 1997, 2000 i 2002). Trzy lata później do księgarń trafia „Imperium” – reportaże o upadającym ZSRR. Kolejną publikacją Kapuścińskiego jest „Heban” (1998) – książka, która powraca do tematu afrykańskiego.
Kapuściński postrzegał swoją pracę jako tłumaczenie – nie z języka na język, ale z kultury na kulturę. „Moją główną ambicją jest pokazać Europejczykom, że nasza mentalność jest bardzo europocentryczna, że Europa, a raczej jej część, nie jest jedyna na świecie” – pisał.
Ryszard Kapuściński zmarł 23 stycznia 2007 roku w Warszawie w wieku 74 lat .
W zbiorach Biblioteki Powiatowej:
,,Autoportret reportera”- zbiór fragmentów wywiadów i wypowiedzi Ryszarda Kapuścińskiego, poświęconych pracy reporterskiej, podróżom, metodzie tworzenia, a także funkcji i odpowiedzialności mediów.
,,Busz po polsku”- jedyna książka w jego dorobku, w całości traktująca o Polsce
,,Cesarz”- książka o Etiopii i dworze cesarskim Haile Selassie za czasów monarchii konstytucyjnej oraz w momencie rewolucji.
,,Chrystus z karabinem na ramieniu”- zbiór reportaży Ryszarda Kapuścińskiego z Bliskiego Wschodu, z Afryki i z Ameryki Łacińskiej.
,,Heban” - reporterski zapis z podróży Ryszarda Kapuścińskiego po Afryce.
,,Imperium”- bestseller 1993 roku, tłumaczony na całym świecie.
,,Jeszcze dzień życia”- reportaż ten jest zapisem wydarzeń wojny domowej w Angoli w ostatnich miesiącach przed uzyskaniem przez ten kraj niepodległości 11 listopada 1975 roku.
,,Kirgiz schodzi z konia” zbiór reportaży, zawierający relacje z podróży po kaukaskich i środkowoazjatyckich republikach należących wtedy do Związku Radzieckiego. (Gruzja, Armenia, Azerbejdżan, Turkmenistan, Tadżykistan, Kirgistan i Uzbekistan).
,,Lapidaria” – zapiski i notatki Ryszarda Kapuścińskiego ogłaszane drukiem w kilku częściach
,,Prawa natury”- przejmujący zbiór wierszy.
,,Rwący nurt historii: zapiski o XX i XXI wieku”-zbiór wypowiedzi i zapisków Kapuścińskiego na temat historii, globalizacji i poszczególnych regionów świata: Afryki, Ameryki Łacińskiej, Europy i Rosji.
,,Szachinszach”- reportaż Ryszarda Kapuścińskiego o rewolucjach w Iranie, poczynając od I wojny światowej, przez panowanie szacha Rezy Pahlawiego, jego następcy Mohameda Rezy, do rewolucji Chomeiniego w Iranie w 1979 roku.
,,Wojna futbolowa”- w książce zawarte są liczne historie z życia dziennikarza podróżującego po najbardziej niebezpiecznych miejscach w Afryce i Ameryce Łacińskiej.
Opracowała: E.J.W
