1 września 1939 r., wczesnym rankiem, wojska niemieckie bez wypowiedzenia wojny przekroczyły granice Rzeczpospolitej, rozpoczynając tym samym II wojnę światową – największy w dziejach ludzkości konflikt zbrojny.
W piątek 1 września, jeszcze przed wschodem słońca, o godzinie 4.47 komandor Gustav Kleikamp, dowódca okrętu szkolnego Kriegsmarine Schleswig-Holstein, kotwiczącego w kanale portowym na wysokości Twierdzy Wisłoujście, wydał rozkaz otwarcia ognia z dział artylerii głównej, średniej i lekkiej okrętu w kierunku Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte.
Minutę później zabrzmiały pierwsze salwy dział okrętowych, a chwilę później do ostrzału dołączyły działka przeciwlotnicze o kalibrze 20 mm. Pociski spadały na południowo-wschodnią część półwyspu.
O godzinie 4:48 pancernik Schleswig-Holstein ostrzelał Wojskową Składnicę Tranzytową na Westerplatte, bronioną przez załogę pod dowództwem mjr. Henryka Sucharskiego.
W kierunku składnicy zaczęły również strzelać karabiny maszynowe, które rozlokowano wcześniej, po drugiej stronie kanału portowego, na przeciwko Westerplatte.
Celem kilkuminutowej kanonady było zniszczenie części muru składnicy, który stanowił na tym odcinku przeszkodę dla atakującej Kompanii Szturmowej Kriegsmarine.
Przez siedem dni bohatersko odpierano powtarzające się ataki z morza, ziemi i powietrza. 1 września zaatakowano również polskie placówki na terenie Wolnego Miasta Gdańska, w tym gmach Poczty Polskiej, który był dzielnie broniony przez pocztowców.
„Obywatele Rzeczypospolitej! Nocy dzisiejszej odwieczny wróg nasz rozpoczął działania zaczepne wobec Państwa Polskiego, co stwierdzam wobec Boga i Historii. W tej chwili dziejowej zwracam się do wszystkich obywateli państwa w głębokim przeświadczeniu, że cały naród w obronie swojej wolności, niepodległości i honoru skupi się dookoła Wodza Naczelnego i sił zbrojnych oraz da godną odpowiedź napastnikowi, jak to się już nieraz działo w historii stosunków polsko-niemieckich. Cały naród polski, błogosławiony przez Boga, w walce o swoją świętą i słuszną sprawę, zjednoczony z armią, pójdzie ramię przy ramieniu do boju i pełnego zwycięstwa”
- Odezwa Prezydenta RP Ignacego Mościckiego z 1 września 1939 r.
Mimo zaciętego oporu już w pierwszych dniach września Niemcom udało się przełamać polskie linie obronne i zająć Kujawy, część Wielkopolski i Śląsk. Działanie wroga charakteryzowało niezwykłe okrucieństwo i brutalność, które stosowane było także wobec ludności cywilnej. Wojska niemieckie działały zgodnie z rozkazem Adolfa Hitlera, który brzmiał: „Bądźcie bez litości, bądźcie brutalni, nasza przewaga daje nam wszystkie prawa”.
Powiatowa Biblioteka Publiczna w Opolu Lubelskim
