1 sierpnia to jedna z ważniejszych dat w historii Polski. 1 sierpnia 1944 roku o godzinie 1700 na rozkaz komendanta głównego AK gen. Tadeusza Komorowskiego „Bora”, wybuchło Powstanie Warszawskie – największa akcja zbrojna podziemia w okupowanej Europie.
Dziś wspominamy jednego z uczestników Powstania Warszawskiego, mieszkańca Opola Lubelskiego – Czesława Breidyganta, który zginął 3 sierpnia 1944 r.
Czesław Brejdygant (1915-1944) syn Jana i Marii z/d Michalska.
Urodzony dnia 21.07.1915 r. w Opolu. Wychowanek Szkoły Powszechnej w Opolu Lubelskim i Korpusu Kadetów w Chełmie. Absolwent Szkoły Podchorążych Łączności im. Tadeusza Kościuszki w Zgierzu k. Warszawy. Promocja absolwentów odbyła się 15.10.1938 r., w której uczestniczyła między innymi matka Czesława – Maria, stryj Karol oraz Zofia Brejdygant, córka Władysława. Czesław, jako absolwent dostał przydział do Warszawy do Pułku Radio.
Fot. Promocja Czesława Brejdyganta 15.10.1938 r.
Fot. Czesław Brejdygant z rodziną w dniu promocji.
Pragnieniem Czesława była dalsza nauka na Politechnice Warszawskiej lub w Wyższej Szkole Elektryczności w Paryżu. Niestety wybuch II Wojny Światowej zniweczył te ambitne plany.
Tuż przed promocją w 1938 r. w czasopiśmie szkolnym „Podchorąży” pisał: „Jest jednakże wiele, a nawet bardzo wiele pięknych momentów wojsku będących najczystszą poezją, wynagradzającą trudy i znużenie. Począwszy od momentu wręczenia broni, poprzez przysięgę na własny sztandar aż do momentu manewrów jesiennych, każdy żołnierz może znaleźć ogromną ilość chwil, które zostaną mu w pamięci jako najpiękniejsze ze wspomnień… Tyle poezji w zawodzie żołnierskim, nie znajdziemy na pewno na świecie w żadnym innym zawodzie…”.
Po młodzieńczym zachwycie przed wojną, zawodem żołnierskim i w poczuciu absurdu ludzkiej egzystencji po wybuchu wojny, zginął jako jedna z niezliczonej ilości ofiar podczas Powstania Warszawskiego.
Poległ dnia 03.08.1944 r. Dzięki staraniom Felicji Brejdygant oraz Ignacego Brejdyganta, Czesław został ekshumowany z grobu w Budziskach i powtórnie pogrzebany w Opolu Lubelskim dnia 16.08.1948 r.
W dniu dzisiejszym, pracownicy Powiatowej Biblioteki Publicznej w Opolu Lubelskim oraz pan Krzysztof Wierzyński – pasjonat historii i regionalista, odwiedzili grób rodziny Brejdygantów na miejscowym cmentarzu, składając kwiaty i zapalając znicze, oddali hołd w 81. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego.
Pamiętamy o naszych bohaterach!
* Materiały o Czesławie Brejdygancie pochodzą z prywatnego archiwum Krzysztofa Wierzyńskiego.
Powiatowa Biblioteka Publiczna w Opolu Lubelskim.
