| 7 styczeń, 2016 | Aktualności, Materiały szkoleniowe |
Laureat literackiej nagrody Nobla, autor Trylogii, Quo vadis i W pustyni i w puszczy Henryk Sienkiewicz został patronem 2016 roku – zdecydował o tym Sejm. W tekście uchwały przypomniano słowa Stanisława Cata-Mackiewicza: „My z niego wszyscy″.
Henryk Sienkiewicz urodził się 5 maja 1846 roku w Woli Okrzejskiej na Podlasiu w zubożałej rodzinie szlacheckiej, pieczętującej się herbem Oszyk, ze strony ojca wywodzącej się z Tatarów osiadłych na Litwie w XV i XVI wieku.
Rodzina Sienkiewiczów przez kilka lat przenosiła się z miejsca na miejsce, by w 1861 roku osiedlić się na stałe w Warszawie. W gimnazjum przyszły pisarz nie miał wysokich ocen, najlepiej radził sobie z przedmiotami humanistycznymi. Duże wrażenie wywarły na nim lektury Homera, Mickiewicza, Słowackiego, Waltera Scotta i Aleksandra Dumasa. Aby wspomóc materialnie rodzinę dziewiętnastoletni Henryk objął posadę guwernera u Weyherów w Płońsku.
Zgodnie z wolą rodziców Sienkiewicz zdał na wydział lekarski Szkoły Głównej Warszawskiej. Z czasem zrezygnował z tego kierunku i podjął studia prawnicze, by ostatecznie przenieść się na wydział filologiczno-historyczny. W 1869 roku zadebiutował jako dziennikarz, publikując m.in. w „Przeglądzie Tygodniowym″. Pod pseudonimem Litwos pisał do „Gazety Polskiej″ oraz „Niwy″. W 1873 roku zaczął pisać do „Gazety Polskiej″ stałe felietony „Bez tytułu″, a 1875 roku cykl „Chwila obecna″. Od 1874 roku prowadził dział literacki w „Niwie″.
Jego pierwsze utwory to opowiadania: Na marne (1871), Humoreski z teki Woroszyłły (1872), Stary sługa (1875), Hania (1876) oraz Selim Mirza (1877). W tym okresie był stałym gościem salonów warszawskich, bywał m.in. u Heleny Modrzejewskiej. Sienkiewicz – przez lata w niej zakochany – pisał o aktorce „gołąb o orlich skrzydłach″, hołd jej urodzie oddał w postaci Heleny Kurcewiczówny w Ogniem i mieczem, ona też jest pierwowzorem aktorki Ewy Adami w noweli Ta trzecia.
Właśnie z Modrzejewską i jej przyjaciółmi w latach 1876-78 Sienkiewicz odbył podróż po Stanach Zjednoczonych. Z tego okresu pochodzą Listy z podróży drukowane w „Gazecie Polskiej″ oraz Szkice węglem. Pod wpływem wizyty w USA napisał także utwory: Komedia z omyłek (1878), Przez stepy (1879), W krainie złota (1880), Za chlebem (1880), Latarnik (1881), Wspomnienia z Maripozy (1882) oraz Sachem (1883).
Do Europy pisarz wrócił w 1878 roku. Najpierw odwiedził Londyn, później na rok zatrzymał się w Paryżu, gdzie poznał nowy nurt literacki – naturalizm, do którego po początkowym entuzjazmie, odniósł się w efekcie krytycznie. Wyrazem jego przekonań na temat naturalizmu są wydane drukiem odczyty O naturalizmie powieści (1881), O powieści historycznej (1889) oraz Listy o Zoli (1893). W 1879 roku podczas podróży ze Lwowa do Szczawnicy Sienkiewicz poznał Marię Szetkiewiczównę, która w 1881 roku została jego żoną. Urodziło im się dwoje dzieci, Maria jednak po czterech latach małżeństwa zmarła na gruźlicę.
W 1882 roku pisarz związał się z dziennikiem „Słowo″, gdzie w latach 1883-84 publikował Ogniem i mieczem. Ta powieść zyskała ogromne powodzenie u czytelników. Pierwszy odcinek Potopu, jako prezent gwiazdkowy dla czytelników wydrukowały krakowski „Czas″ 23 grudnia 1884 r., dzień później warszawskie „Słowo″, a 25 grudnia „Dziennik Poznański″.
Przez kolejne dwa lata powieść ukazywała się w odcinkach na łamach tych czasopism z niewielkimi przerwami. Sienkiewicz musiał pracować pod presją czasu, czemu nie sprzyjały okoliczności życiowe. U boku chorej żony pisarz podróżował po europejskich kurortach, kolejne odcinki Potopu powstawały więc w hotelach, pensjonatach, na walizkach.
Antoni Zaleski pisał o sposobie pracy Sienkiewicza: „Cały plan układa w myśli, żadnych notatek nie robi, nie wie, co to brulion – pisze od razu do druku. Dopiero w ciągu roboty rozmiary powieści i figur rosną mu pod piórem″.
W podróżach pisarz woził ze sobą stale kufer wypełniony książkami, opracowaniami historycznymi i źródłami niezbędnymi do pracy. W trakcie ukazywania się Potopu następowały kilkutygodniowe przerwy spowodowane zmęczeniem pisarza, chorobą Marii Sienkiewiczowej i jej śmiercią 19 października 1885 r. Dużą część powieści Sienkiewicz tworzył więc pogrążony w żałobie, w stanie kryzysu i psychicznego wyczerpania.
Nie wszystkim Potop się podobał. Aleksander Świętochowski, Eliza Orzeszkowa, Bolesław Prus krytykowali powieść za powierzchowność oraz brak analizy opisywanych wydarzeń. Czytelnicy jednak byli zachwyceni. Stefan Żeromski w dzienniku opisuje, jak zimą 1886 r. na poczcie w małej miejscowości ludność czekała na nadejście poczty, a z nią „Słowa″ z kolejnym odcinkiem powieści. Gdy poczta przyszła, urzędnik pocztowy odczytał zgromadzonym kolejny odcinek Potopu na głos. Ostatnia część „Trylogii″ - Pan Wołodyjowski była drukowana w latach 1887-88. W kolejnych latach ukazywały się Bez dogmatu, Rodzina Połanieckich i Krzyżacy.
W 1893 roku pisarz wziął ślub z Marią Romanowską, jednak w związku z ucieczką żony, otrzymał papieskie unieważnienie sakramentu małżeństwa. W 1895 roku powstało Quo vadis, które odniosło ogromny sukces zarówno w kraju, jak i za granicą, tłumaczone na wiele języków.
W 1904 roku pisarz wziął ślub z cioteczną siostrzenicą Marią Babską, a rok później – jako pierwszy Polak – uhonorowany został literacką nagrodą Nobla za „wybitne osiągnięcia w dziedzinie eposu″ i – jak podkreślił jeden z członków Komitetu Noblowskiego – „rzadko spotykany geniusz, który wcielił w siebie ducha narodu″.
Sienkiewicz wywarł na szwedzkich dziennikarzach pozytywne wrażenie. Nazajutrz po uroczystościach „Svenska Dagbladet″ tak relacjonowała jego postawę: „Henryk Sienkiewicz ma powierzchowność w wysokim stopniu dystyngowaną. Swoje lat sześćdziesiąt nosi chwalebnie, mimo siwej już bródki, starannie utrzymanej. Niezwykle prosto się trzyma. Ubrany w długi, czarny tużurek, robi wrażenie urzędnika, chłodnego, nieco sztywnego″.
Podczas wręczania nagrody Sienkiewicz powiedział: „Zaszczyt ten, cenny dla wszystkich, o ileż jeszcze cenniejszym być musi dla syna Polski!… Głoszono ją umarłą, a oto jeden z tysiącznych dowodów, że ona żyje!… Głoszono ją niezdolną do myślenia i pracy, a oto dowód, że działa!… Głoszono ją podbitą, a oto nowy dowód, że umie zwyciężać!″.
W pustyni i w puszczy ukazywało się w odcinkach w 1910 roku. Po wybuchu I wojny światowej Sienkiewicz wyjechał do Szwajcarii, gdzie wraz z Ignacym Paderewskim założył Szwajcarski Komitet Generalny Pomocy Ofiarom Wojny w Polsce. Zmarł 15 listopada 1916 roku w Vevey, gdzie został pochowany. W 1924 roku jego prochy zostały uroczyście przeniesione do warszawskiej Katedry św. Jana.
Niewielu polskich pisarzy pozostało wobec Sienkiewicza obojętnych. Witold Gombrowicz napisał w Dziennikach: „Czytam Sienkiewicza. Dręcząca lektura. Mówimy: to dosyć kiepskie, i czytamy dalej. Powiadamy: ależ to taniocha – i nie możemy się oderwać. Wykrzykujemy: nieznośna opera! i czytamy w dalszym ciągu, urzeczeni. Potężny geniusz! – i nigdy chyba nie było tak pierwszorzędnego pisarza drugorzędnego. To Homer drugiej kategorii, to Dumas Ojciec pierwszej klasy″. W uchwale, która Sejm RP ustanawia Sienkiewicza patronem roku 2016 przywołano słowa Stanisława Cata-Mackiewicza o autorze „Trylogii″ – „My z niego wszyscy″. (PAP)
źródło: Instytut Książki
| 20 listopad, 2015 | Aktualności, Materiały szkoleniowe |
Zachęcamy bibliotekarzy, nauczycieli oraz rodziców do wzięcia udziału w kursie „Wychowanie przez czytanie”.
Kurs rozpoczyna się 25 listopada 2015 roku i potrwa do 27 stycznia 2016 roku.
7- tygodniowy kurs on-line dla Rodziców, Nauczycieli i Bibliotekarzy
- opracowany przez Fundację „ABCXXI-Cała Polska czyta dzieciom”
- prowadzony w sposób interaktywny przez wykwalifikowanych Moderatorów na Internetowym Uniwersytecie Mądrego Wychowania
- Jeśli chcesz:
- wychować dziecko na zapalonego czytelnika
- pomóc dziecku lub uczniowi pokonać trudności z czytaniem, gdyż lektury to jego zmora
- i nie potrafi pracować z podręcznikiem, by przygotować się do klasówki
to ten kurs jest dla Ciebie.
Język jest podstawowym narzędziem myślenia, komunikacji z ludźmi i przyswajania wiedzy – jest zatem fundamentem rozwoju umysłowego, duchowego i kulturalnego, decydując o jakości życia jednostek i społeczeństw. Niestety, wraz z rozwojem cywilizacji technicznej i postępem ekonomicznym coraz więcej dzieci nie tylko nie czyta, ale ma rosnące problemy z mową. Przyczyną jest niedostatek doświadczeń językowych w dzieciństwie – rodzice mało z dziećmi rozmawiają i mało im czytają, przedszkole i szkoła nie wypełniają tej luki, dzieci spędzają coraz więcej czasu przed ekranem telewizora lub komputera, z których nie można nauczyć się języka, refleksyjnego myślenia i wartości. Analfabetyzm funkcjonalny jest poważnym i realnym zagrożeniem rozwoju osobistego i poziomu życia, skazującym ludzi na wykluczenie społeczne, kulturowe i zawodowe, a społeczeństwa – na brak innowacyjności i konkurencyjności.
Na kursie „Wychowanie przez czytanie” dowiesz się m.in. dlaczego dzieci nie lubią czytać, jak rozwijać ich umiejętności językowe i pasję do książek, jakie błędy popełniamy ucząc je czytania, jaki wpływ ma czytanie na przezwyciężanie ograniczeń zdrowotnych i rozwojowych, dlaczego czytanie chłopcom jest najlepszym prezentem, jakim możemy ich obdarować, jaki jest związek między czytaniem a systemem wartości.
Zapraszamy na stronę internetową kursu po szczegółowe informacje.
Dla absolwentów – certyfikaty ukończenia.
| 11 wrzesień, 2015 | Aktualności, Materiały szkoleniowe |
Wrześniowy numer „Bibliotekarza” rozpoczyna się tekstem nawiązującym do języków haseł przedmiotowych stosowanych w bibliotekach polskich. Anna Stanis w artykule „U progu zmian w językach haseł przedmiotowych w Polsce” omawia dotychczasowe prace związane z jhp, koncentruje się na zaletach i przyszłości języka haseł przedmiotowych KABA i języka haseł przedmiotowych Biblioteki Narodowej.
Dr Grażyna Walczewska-Klimczak w tekście „Partnerstwo bibliotek publicznych i szkolnych” zaprezentowała Program MKiDN „Zakup nowości wydawniczych do bibliotek w 2014”. Autorka przedstawia efekty realizacji Priorytetu 2, a także interesujące dane dotyczące potencjału bibliotek szkolnych. Danuta Kaczmarek w artykule „Biblioteki publiczne i pedagogiczne w Analizie Funkcjonowania Bibliotek” omówiła projekt SBP, którego celem jest opracowanie, wdrożenie oraz propagowanie jednolitych metod i narzędzi analizowania działalności bibliotek w oparciu o wskaźniki funkcjonalności, a także badanie satysfakcji użytkowników.
W numerze zamieszczono wywiad z Sylwią Mróz, laureatką drugiego miejsca w V edycji Ogólnopolskiego Konkursu SBP „Bibliotekarz Roku” 2014, dyrektorką Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Cypriana Norwida w Złotowie.
W dziale „Z bibliotek” przedstawiono dwa teksty. Pierwszy z nich „Dokumenty życia społecznego w Książnicy Beskidzkiej” prezentuje działania biblioteki związane z gromadzeniem, opracowywaniem i promocją tych dokumentów, ze szczególnym omówieniem realizowanych projektów. Drugi artykuł przedstawia działania Miejskiej Biblioteki Publicznej w Opolu dotyczące Tygodnia e-książki i Tygodnia Otwartej Edukacji, które placówka zaoferowała swoim użytkownikom.
Wrześniowy numer „Bibliotekarza” uzupełniają stałe działy „Refleksje bibliotekarza prawnika” i „Przegląd piśmiennictwa”. Bieżące informacje i aktualne sprawy omawiamy w działach „O bibliotekach w prasie”, „Z życia SBP”.
Numer zamykają tekst Jacka Wojciechowskiego „Postaktualia” oraz „W kilku słowach”.
| 19 sierpień, 2015 | Aktualności, Materiały szkoleniowe, Polecamy |
Stwórz wirtualną wizytówkę biblioteki, pokaż jej działalność, zasoby i ciekawostki!
Twórz i udostępniaj interesujące rzeczy o multimedialnym charakterze dzięki biblioblogowi! Zacznij swoją przygodę z blogowaniem już dziś i wejdź do świata blogosfery bibliotecznej. Dowiedz się, dlaczego bibliotekarze powinni blogować i jak uniknąć schematów, by być nieszablonowym i wyróżniającym się bibliotekarzem blogującym.
Poradnik blogowy pokaże krok po kroku, jak założyć blog, jakie są rodzaje biblioblogów oraz wskaże filary prowadzenia dobrego bloga, które niewątpliwie prowadzą do sukcesu. Poznaj wiele przydatnych wskazówek, pomocnych rad udoskonalania swojego bloga i trików na „oszukanie” platformy blogowej. Ponadto poznaj sposoby na promocje i reklamę bloga, które pomogą zwiększyć ruch czytelniczy i statystyki. Pokaż przez bloga swoją bibliotekę jako instytucję otwartą i przyjazną dla czytelników. Poznaj sekrety bibliotecznego blogowania! Do zaczytania – do blogowania!
Zachęcamy biblioteki do zakupu tego wydawnictwa, które pokazuje nowe możliwości promocji.
| 31 lipiec, 2015 | Aktualności, Materiały szkoleniowe |
W dniu 30.07.2015 roku pracownicy Działu Instrukcyjno Metodycznego Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. H. Łopacińskiego w Lublinie i dyrektor Powiatowej Biblioteki Publicznej w Opolu Lubelskim odwiedzili Gminną Bibliotekę i Dom Kultury w Karczmiskach oraz Bibliotekę Publiczną w Józefowie n/Wisłą. Celem wizyty była analiza pracy placówek bibliotecznych w nowych strukturach organizacyjnych.
GBP w Józefowie n/ Wisłą została połączona z GOK w jedną instytucje kultury w styczniu 2014 roku. Obecnie Biblioteka działa w strukturach Gminnego Centrum Kultury w Józefowie n/ Wisłą.
Gminna Biblioteka Publiczna w Karczmiskach została połączona z Gminnym Ośrodkiem Kultury w nową instytucję o nazwie Gminna Biblioteka i Dom Kultury w Karczmiskach w styczniu 2015 roku.
W obu placówkach trwają zmiany organizacyjne. W Karczmiskach prowadzone są również prace remontowe, które mają na celu rozszerzenie oferty czytelniczej i działalności kulturalnej placówki. Biblioteka mieści się w zabytkowym dworku, który został odnowiony i pomieszczenia biblioteki wyglądają imponująco, remontowane są dodatkowe sale, w których mają się odbywać zajęcia kulturalno-oświatowe.
W Józefowie planowana jest selekcja i odnowienie księgozbioru oraz remont pomieszczeń w celu stworzenia miejsca na spotkania z czytelnikami. Cały budynek, w którym mieści się Biblioteka wymaga generalnego remontu. Dyrektor placówki czyni starania w celu pozyskania środków na ten cel.
Obu placówkom życzymy powodzenia i dobrej współpracy w nowych strukturach organizacyjnych.
| 29 lipiec, 2015 | Aktualności, Materiały szkoleniowe, Polecamy |
W ostatnich miesiącach w całej Polsce odnotowano wiele przypadków zatrucia dopalaczami, dlatego biblioteki postanowiły przeciwstawić się nieodpowiedzialnej „modzie” na dopalacze.
Warto nadmienić, że 1 lipca br. w życie weszła nowelizacja ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, dzięki czemu dopalacze uzyskały status narkotyków.
Dopalacze są niebezpieczne! – pod takimi hasłami biblioteki od dawana organizują spotkania i kampanie, które mają uświadomić, głównie młodzież, że dopalacze są niebezpieczne dla zdrowia. Pracownicy bibliotek apelują i ostrzegają przez kupowaniem i nie zażywaniem dopalaczy, poprzez włączenie się do ogólnopolskich kampanii.
Narkotyki są wszędzie – w szkołach, na ulicach, w domach. Niebezpieczne są zwłaszcza dopalacze, które wiele osób kupuje przez internet. Dopalacze stosują już gimnazjaliści, a ich zażywanie prowadzi do prawdziwych dramatów, od uzależnienia, poprzez zapaści, ostre stany lekowe, a w skrajnych przypadkach może prowadzić do śmieci. Dopalacze to mieszanina wielu trucizn, często o nieznanym składzie. Zdarza się, że w ich składzie znajduje się np. tłuczone szkło.
Ciekawy scenariusz spotkania z rodzicami „Nowe zagrożenie – dopalacze” opublikował Ośrodek Rozwoju Edukacji. Cały scenariusz dostępny jest pod tym adresem:http://www.dopalaczeinfo.pl Co więcej, ORE publikuje na bieżąco materiały o narkotykach oraz dopalaczach na tej stronie powołując się na Krajowe Biuro Do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii. Zachęcamy biblioteki z terenu powiatu opolskiego do wykorzystania tych materiałów szkoleniowych i organizację spotkań edukacyjnych ostrzegających przed dopalaczami.
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych przygotowało materiał, w którym można znaleźć informacje o tym, gdzie szukać pomocy. Akcja pod nazwą „Dopalacze – Gdzie szukać pomocy?” informuje m.in. o możliwościach leczenia, negatywnych skutkach brania substancji odurzających, a także miejscach, w których handluje się zakazanymi środkami. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych przygotowało również listę ważnych numerów telefonów pod którymi można szukać pomocy. Zachęcamy biblioteki do zamieszczania poniższej grafiki na stronach internetowych, serwisach społecznościowych. Materiał o dopalaczach można znaleźć na stronie MSW.
Czytelników zainteresowanych tematem walki z dopalaczami i innymi narkotykami zachęcamy do korzystania z naszych zbiorów. Polecamy między innymi:
